Coronacrisis vanuit boeddhistisch perspectief
Tijdens een dharmales kwam de volgende vraag ter sprake: “Hoe zou een inzicht vanuit boeddhistisch filosofisch perspectief er uitzien dat kan bijdragen aan het gesprek over verlichting van de huidige coronacrisis?” Hier is door onze groep in samenspraak met onze dharmadocent intensief aan gewerkt met het volgende resultaat.
Deze vraag wordt in het onderstaande voorbeeld onderzocht in het licht van het aanvaarden van de consequenties van het persoonlijk handelen, waarbij de uiteindelijke keuze wordt geplaatst in een groter verband. De onderliggende motivatie om zich wel of niet te laten vaccineren kan heel verschillend zijn. Boeddhistisch filosofisch gezien zouden als extreme standpunten gesteld kunnen worden: zou het kunnen zijn dat de hang naar het leven zo intens is dat vaccinatie niet snel genoeg kan gebeuren óf dat de wanhoop in het leven zo groot is dat het krijgen van corona mogelijk een manier is om uit het leven te stappen? Met in het midden de altruïstische motivatie: jezelf èn de ander geen schade toebrengen.
Iedereen vindt er iets van en heeft een mening. Het boeddhisme heeft geen mening. In het boeddhisme gaat het er niet om een mening te vormen, het gaat over de realiteit in het hier en nu. Er is slechts de vraag: kan mijn keuze mijzelf èn een ander schade berokkenen en neem ik de verantwoordelijkheid voor mijn keuze? Deze vraag kan natuurlijk ook bij iedere andere keuze in het dagelijks leven gesteld worden. En is zo een prachtige oefening voor het trainen van de geest.
Belangrijke uitgangspunten: iedereen is vrij te kiezen om wel of niet gevaccineerd te worden. De keuze om wel of niet te vaccineren is dus niet het argument waar het om gaat. Wel nog even ter verduidelijking: iedereen heeft bij besmetting recht op een IC-bed. Wetenschappelijk is vastgesteld dat vaccinatie een hoge graad van bescherming biedt tegen ziekenhuis- en IC-opname. Ook een besmetting met het coronavirus bouwt bescherming op tegen ernstig ziek worden. Deze bescherming is voor ongevaccineerden, die geen corona gehad hebben, wetenschappelijk gezien niet, of in veel mindere mate, aanwezig.
De huidige coronacrisis ontstaat door een mogelijk tekort aan IC-bedden in samenhang met een tekort aan zorgpersoneel. Iedere keuze heeft consequenties, persoonlijk en voor de omgeving. Zoals in de leer van de Boeddha uiteengezet wordt: alles is leeg van een inherent bestaan, alles is onderling verbonden en continu aan verandering onderhevig; de realiteit. Door de onderlinge verbondenheid kan de keuze van een persoon om zich niet te laten vaccineren tot gevolg hebben dat er een plaats op de IC vanwege corona ingenomen wordt waardoor deze niet kan worden ingenomen door iemand die anderszins de IC nodig zou hebben om het leven te redden. Het onder ogen zien van het feit, dat iemand anders zou kunnen sterven door deze bewust gemaakte keuze, zou een ongevaccineerde kunnen doen besluiten de volledige verantwoordelijkheid voor zijn keuze zelf te dragen. Indachtig de vraag: bij welke keuze zal ik mijzelf èn de ander geen schade berokkenen zou, als ik toch ernstig corona-ziek word, het antwoord kunnen zijn: geen plaats op de IC innemen. Of de beginkeuze heroverwegen. Binnen de boeddhistische filosofie vertegenwoordigt het nemen van verantwoordelijkheid tegenover zichzelf èn de ander de ethiek; het resultaat van alle dharma.
Namens leden van de oudste dharmagroep,
Fred Prinsen